Bij sociale ontwikkeling hebben we het over de omgang met anderen. Kinderen krijgen steeds meer mensenkennis, leren meeleven met anderen, anderen te helpen en te delen. De sociale ontwikkeling loopt eigenlijk door alle andere ontwikkelingsgebieden heen. Maar het gaat niet vanzelf – dit moet zich ontwikkelen. De kinderopvang en buitenschoolse opvang is daar bij uitstek een goede omgeving voor; een mini-maatschappij waar kinderen in contact komen met leeftijdsgenootjes.
Baby’s zoeken naar interactie
Baby’s vinden het heerlijk om samen in de grondbox te spelen. Je ziet ze naar elkaar kijken en elkaar ontdekken. Maar ze zijn ook erg geïnteresseerd in de gezichten van volwassenen, daar kunnen ze heel lang naar blijven kijken. Ze zijn op zoek naar interactie met de ander. Onze pedagogisch medewerkers spelen daarom ook regelmatig mee bij de baby’s op de grond en nemen de rust en de tijd voor de verwondering van de baby.
Peuters spelen naast elkaar
Een peuter krijgt steeds meer interesse in leeftijdsgenootjes. Ze spelen hierbij steeds meer naast elkaar (parallel spel) maar ze spelen nog niet echt mét elkaar. Het kan dus zijn dat ze af en toe conflicten hebben; als de een bijvoorbeeld de emmer van de ander pakt omdat ze allebei in de zandbak aan het spelen zijn met hun eigen spel. Wij begeleiden de kinderen in het oplossen van het conflict en benoemen de emoties van de ander.
Kleuters spelen met elkaar
Spelen is, en blijft, de leidende activiteit. Alle ontwikkelingsgebieden komen hier eigenlijk samen, ook de sociale ontwikkeling. In het fantasiespel imiteren ze volwassenen en oefenen ze om met elkaar om te gaan. Ze leren de sociale ‘regels’ die wij kennen in de maatschappij. En nog mooier: ze leren het van én met elkaar.
Schoolkinderen
Vanaf een jaar of 7 leren kinderen decentreren: de situatie niet alleen vanuit zichzelf, maar ook vanuit de ander bekijken. Ze kunnen steeds meer begrijpen waarom de ander zo reageert of wat de ander voelt bij een ruzie. Dat blijft natuurlijk nog wel lastig, maar oefening baart kunst!
Wanneer kinderen ouder worden, wordt het sociale leven ook op een andere manier belangrijk. Het gaat niet alleen maar om spel en vriendschap, maar ook om status in de groep. Kinderen willen er graag bij horen.
We doen bij Kibeo vaak groepsactiviteiten waar kinderen moeten samenwerken en elkaar en zichzelf leren kennen. We oefenen (hetzij onbewust) ook gesprekstechnieken zoals hoor-wederhoor, jezelf voorstellen en je mening geven. Soms zijn er conflicten, maar die lossen we ook weer samen op. Kinderen krijgen de tijd en mogelijkheid om dit eerst zelf te proberen. We zorgen voor een veilige en ontspannen sfeer op de groep.
Wist je dat….
… kinderen ook veel sociaal gedrag afkijken bij volwassenen in de omgeving? Het is daarom erg belangrijk om zelf het goede voorbeeld te geven. Bij Kibeo zijn we ons hiervan bewust en we geven graag het goede voorbeeld aan kinderen.
Merk je dat je kind de omgang met anderen lastig vindt? Hieronder twee tips voor thuis:
- Begeleid de interacties
Ga er een keer bij zitten als je kind met anderen speelt en klets of speel mee. Kijk hoe de kinderen op elkaar reageren en verwoord de gevoelens en het gedrag. Je ondertitelt eigenlijk de situatie. “Zie je dat Roos nee zegt? Zij vindt het niet leuk dat je het afpakt. Geef het maar terug”. Het kind leert zo signalen van anderen te herkennen en hier goed op te reageren. Bekijk het positief: benoem het gedrag dat je graag wilt zien, in plaats van hoe het niet moet. - Geef complimenten
Benoem het als het goed gaat. “Wat lief dat jij dit deelt met Kerem”. Door de positieve feedback is de kans groot dat dit gedrag wordt herhaald.
In de volgende blog lees je meer over de persoonlijkheidsontwikkeling.